Trong bối cảnh của nền kinh tế thị trường cùng với cuộc cách mạng 4.0, xã hội có nhiều biến đổi đã tác động không nhỏ đến tâm sinh lý, lối sống và hành vi của nhóm tuổi vị thành niên đặc biệt tại các đô thị lớn như Hà Nội. Số liệu thống kê cho thấy tình hình vi phạm pháp luật của vị thành niên trên địa bàn TP. Hà Nội ngày càng gia tăng theo các năm về cả số lượng, loại hình, quy mô và tính chất các vụ phạm tội ngày càng phức tạp và nghiêm trọng.
Điều đó cho thấy sự cần thiết của việc có một công trình nghiên cứu tổng thể cả về mặt lý luận lẫn thực tiễn về vấn đề vi phạm pháp luật của vị thành niên, nhận diện được các yếu tố ảnh hưởng đến vấn đề vi phạm pháp luật của nhóm tuổi vị thành niên và đưa ra các giải pháp giáo dục nhằm ngăn ngừa và giảm thiểu tình trạng vi phạm pháp luật của nhóm tuổi này.
Cuốn sách chuyên khảo: “Vị thành niên vi phạm pháp luật, các yếu tố tác động và giải pháp giáo dục (nghiên cứu trường hợp thành phố Hà Nội)” do TS. Đặng Vũ Cảnh Linh (chủ biên), xuất bản năm 2025 tại Nhà xuất bản Khoa học Xã hội với dung lượng 482 trang khổ 16x24cm. Cuốn sách này là kết quả của đề tài nghiên cứu khoa học cấp thành phố Nghiên cứu các yếu tố tác động đến việc phạm tội của trẻ vị thành niên trên địa bàn Thành phố Hà Nội và đề xuất các giải pháp giáo dục do Viện Nghiên cứu Truyền thống và Phát triển chủ trì, thực hiện giai đoạn 2022-2024.
Nghiên cứu sử dụng nhiều nhiều phương pháp khoa học khác nhau như phân tích thống kê tình hình tội phạm vị thành niên giai đoạn 2019-2024 trên địa bàn Tp. Hà Nội, phương pháp điều tra định lượng (1.200 phiếu học sinh bình thường và 200 phiếu học sinh cá biệt (từng có hành vi phạm pháp luật), kết hợp với phương pháp nghiên cứu định tính (phỏng vấn sâu, thảo luận nhóm), phương pháp phân tích tài liệu, phương pháp chuyên gia, nghiên cứu đã đưa ra một bức tranh về thực trạng vị thành niên vi phạm pháp luật, những yếu tố tác động và xu hướng vi phạm pháp luật của vị thành niên trên địa bàn TP. Hà Nội hiện nay.
Bên cạnh đó, cuốn sách này cũng trình bày kết quả thử nghiệm Mô hình về Tăng cường sự tham gia phối hợp, liên kết giữa chính quyền, đoàn thể, các cơ sở giáo dục và tổ chức xã hội trong việc nâng cao hiệu quả giáo dục ngoại khóa hướng tới phòng chống tội phạm vị thành niên trên địa bàn thành phố Hà Nội.
Đặc biệt, thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh, Tòa án nhân dân tối cao đã chủ trì, phối hợp với các cơ quan hữu quan soạn thảo Dự án Luật Tư pháp người chưa thành niên và trình Quốc hội, dự kiến thông qua năm 2024. Sự ra đời của cuốn sách là một trong những tài liệu tham khảo khoa học hữu ích đối với quá trình xây dựng Dự án luật và đưa luật vào cuộc sống. Trên cơ sở những khuyến nghị có địa chỉ rõ ràng, các cơ quan thành phố sẽ có được những luận cứ thực tiễn để xây dựng kế hoạch, chỉ đạo thực hiện các văn bản pháp luật về phòng ngừa vi phạm pháp luật, phạm tội ở nhóm tuổi vị thành niên.
Cuốn sách cũng góp thêm tiếng nói vào việc định hướng, xây dựng môi trường sống lành mạnh ở Thủ đô, trước mắt là góp phần vào việc ngăn chặn kịp thời và có hiệu quả một số loại tội phạm nguy hiểm do người chưa thành niên thực hiện, đẩy lùi một bước các loại tệ nạn xã hội, vi phạm pháp luật, tội phạm vị thành niên.
Trân trọng kính mời quý độc giả đón đọc.
